جشن فروردینگان چیست

جشن فروردینگان چیست

در گاه شمار زرتشتی نام دوازده ماه نام های امشاسپندان و دیگر الهه های دیانت زردشتی است و همچنین هر روز ماه را با نام یکی از امشاسپندان و ایزدان می خوانند. در هر ماه، در روزی که با نام آن ماه همنام می شد، جشنی برگزار می کردند مانند جشن فروردینگان (۱۹ فروردین)، جشن تیرگان (۱۳ تیر)، جشن مهرگان (۱۶ مهر) و جشن اسفندگان (اسفند ۵). روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام دارد و نوزدهم فروردین جشنی به نام «جشن فروردینگان» یا «فرودگ» برگزار می شد که به فره وهر درگذشتگان پاک تعلق داشت و به یاد روان آنان بود. در ادامه این بخش از فرهنگ و هنربا تاریخچه این جشن و چگونگی برگزاری آن بیشتر آشنا خواهید شد.

علت برگزاری جشن فروردینگان

در دین زردشت آیین های سوگواری وجود ندارد بنابراین برای یادبود درگذشتگان مراسم به صورت جشن برگزار می شود و مردم روان درگذشتگان را در شادی خود شرکت می دهند. در ادیان دیگر نیز نظیر این جشن وجود دارد و آنرا جشن اموات می نامند.

ستایش نیاکان (pitara) در هند ، شبیه فروردگان ایرانی است . رمی ها نیز عیدی برای مردگان در ماه فوریه در قبرستان ها می گرفتند. اول ماه نوامبرنیز در نزد عیسویان کاتولیک، عید اموات شمرده می شود و از درگذشتگان در آن روز یاد می کنند و با گل مزار آنان را می آرایند.

طریقه برگزاری جشن فروردینگان

همانطور که گفتیم زردشتیان در روز نوزدهم فروردین، روز جشن فروردینگان مراسم خاصی برای بزرگداشت روان درگذشتگان برگزار می کنند که به آن جشن فروردینگان می گفتند. هنوز این جشن بین هموطنان زردشتی برگزار می شود. زرتشتیان در این روز به پرستشگاه می روند، اوستا می خوانند و خدا را عبادت می کنند و سر مزار درگذشتگان خود (در تهران به قصر فیروزه، گورستان زردشتیان) می روند و عود و کندر برای خشنودی روان ها روشن کرده و بر سر مزار گل و گیاه و میوه و شمع و لرک قرار می دهند. در این جشن آنها برای شادی روان درگذشتگان جهت رفع احتیاج نیازمندان پول و مساعده می دهند. این جشن با همین تشریفات در میان هموطنان زردشتی، بخصوص در یزد، برگزار می شود. که امروزه بیشتر به جشن فرودگ مشهور است. لرک مخلوطی از هفت میوه خشک خام مانند پسته خام، بادام خام، فندق خام، برگه، انجیر خشک، خرما، توت است که ترکیبات آن در مناسبت های مختلف تغییر می کند. لرک ها را در چادر شب جلو موبدان و چند «موبدیار» می گذارند که موبدان به آنها اوستا بخوانند و آنها را تبرک کنند سپس، موبدیاران با بستن چادرشب ها به کمر لرک را بین مردم تقسیم می کنند. علاوه بر لرک «میزد» هم که عبارت است از میوه ها ی تر و خوراکی ها یی که برای تشریفات آفرینگان گذارده می شود ، برای انجام مراسم آماده می شود. در این روز نان مقدس «درون» که در اوستا به آن دره ئونه می گویند به مردم می دهند و علاوه بر این ، نان گردی به نام سورک را که تهیه شده از روغن کنجد است را به مردم می دهند . به طور کلی در این روز هر کس نذری دارد، در این روز نذرش را میان مردم پخش می کند. در این روز سرودهایی مانند قسمتی ازفروردین یشت و نمازهای دیگر را که به آفرینگان اردا فروش یا فروردینگان و آفرین بزرگان معروف است می سرایند. موبدان و سایر زرتشتیان قبل از خواندن آفرینگان یا قسمتهای دیگر اوستا وضو می گیرند و دست و صورت خود را می شویند که در پهلوی به آن «پادیاب» می گویند.

فروهر چیست؟

فروردین به معنای فروهرها و ماه فروردین ماه فروهرها است و جشن فروردینگان برای تجلیل از فروهرهاست. در پاسخ به سوالات شما کاربران در مورد این واژه از بخش فرهنگ و هنر نمناک باید بگوییم که این واژه در اوستا فروشی و در زبان پهلوی فروهر گفته میشود و به معنی نیروی پیشرفت و سربلندی و یکی از موجودات اساطیری ایران است. فروهر نوری ست سرچشمه گرفته از خداوند که در بدن هر یک از ادمها وجود دارد و روح محافظ اوست و از آن جز روشنایی و راهنمایی چیزی دیگری تراوش نمی کند. فروهر روح محافظ انسان است که پیش از تولد وجود دارد و پس از مرگ نیز باقی می ماند یعنی فروهر هر انسان پس از مرگ به سرچمشه خود می پیوندد. بدی های انسان بر روح پاک و آسمانی او تاثیر نمی گذارد و تنها وجود زمینی انسان به سبب گناهانش در دوزخ رنج می برد. به این دلیل که فروهرها پاکند ، از یاوران نیروهای اهورایی هستند و به اهورامزدا در نبرد با اهریمن کمک می کنند و مانع فرار اهریمن از جهان روشنی می شوند که با زور در آن وارد شده بود. برخی ایران شناسان برای فروهر معنای «گزینش» را در نظر گرفته اند زیرا بخشی از انسان است که توانایی گزینش میان خوب و بد را دارد. برخی دیگر معنی «فروهر» را «نگاهبان، پشتیبان» می دانند و «ور» را «پوشاننده، در برگیرنده» معنا می کنند. «ور» به معنای «آبستن کردن» است و ارتباط فروهرها با زاییدن این است که در باور مردم در گذشته ارواح نیاکان باعث آبستنی زنان می شد. است. به عقیده بیلی (Bailey)، ایران شناس بزرگ، این واژه برگرفته شده از بن «ورتی» (varti_) به معنای «دلاوری» است و معتقد است فروهر نماینده روان پهلوانی در گذشته بود که مجسمه دلیری شناخته می شد. نماد فروهرنیز همان نماد اهورامزدا یا ایزد باستانی بالدار است که بر فراز بسیاری از سنگ نبشته های شاهان هخامنشی بر سر در کاخ ها و تندیس ها حک شده است.

جشن و آیین فروردینگان

در این جشن که امروزه بیشتر به جشن فرودگ معروف است، زرتشتیان سر مزار درگذشتگان خود (در تهران به قصر فیروزه، گورستان زرتشتیان) می‌روند و برای خشنودی روان‌ها عود و کندر آتش می‌زنند و گل و گیاه و میوه و شمع و لرک بر سر مزار می‌گذارند. لرک مخلوطی است از هفت میوه خشک خام از قبیل پسته، بادام، فندق، برگه، انجیر خشک، خرما و توت. ترکیبات لرک به مناسبت‌های مختلف تغییر می‌کند. لرک در مراسم درگذشتگان با لرک مراسم عروسی و سدره‌پوشی متفاوت است. در لرک شادی، پسته و بادام و فندق بو داده‌ است، انجیر و خرما و توت ندارد و نقل نیز حتما به آن اضافه می‌شود. معمولا برای مراسم عقد (گواگ‌گیران)، لرک را داخل تور بسته‌بندی و بعد از مراسم بین نزدیکان توزیع می‌کنند.

در جشن فرودگ، هفت موبد وارد می‌شوند و می‌نشینند. لرک‌ها را در چادرشب‌هایی می‌ریزند و جلو‌ی موبدان می‌گذارند. چند «موبدیار» نیز حضور دارند. موبدان شروع به اوستاخوانی می‌کنند، بیشتر نیز سرودهایی از فروردین یشت می‌خوانند و به این ترتیب، لرک را تبرک می‌کنند. سپس، موبدیاران چادرشب‌ها را به کمر می‌بندند و لرک را بین مردم تقسیم می‌کنند. اگر کسی نیز نذری دارد، در این روز نذرش را میان مردم پخش می‌کند. این مراسم در واقع گونه‌ای دعا یا در اصطلاح مسلمانان، فاتحه دسته‌جمعی برای شادی ارواح درگذشتگان است. در یزد، این مراسم از ساعت چهار بعدازظهر نوزدهم فروردین به‌طور مفصل برگزار می‌شود، اما در تهران به‌دلیل مشغله‌های روزانه مردم، همه نمی‌توانند در یک ساعت مشخص یک‌جا جمع شوند. از این‌رو، مراسم چند سالی است که منسجم برگزار نمی‌شود و هر زردشتی هر ساعتی از روز مذکور که توانست، برای زیارت قبور به قصر فیروزه می‌رود.

در کتاب پهلوی «بندهش» آنجا که «درباره چگونگی گیاهان» سخن به میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان ‌افروز» یا «بوستان افروز» یا «بوی‌ستان ‌ابروز» گل ویژه فروردین معرفی شده و آمده است:

این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است؛ و باشد که گوید: … بُستان ‌افروز فروردین را… خویش است…». نام‌های دیگر گل «بُستان ‌افروز»، «تاج خروس» یا «زلف عروسان» است.

فروردینگان چه روزی است؟

در گاه‌شماری زرتشتی روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام دارد و نوزدهم فروردین جشنی برگزار می‌شد، به نام «فروردینگان» که به آن «فرودگ» نیز می‌گویند.

جشن فروردینگان در کدام شهرها برگزار می‌شود؟

این جشن توسط هموطنان زرتشتی، به‌خصوص در یزد، با تشریفات خاصی برگزار می‌شود.

آیین مرسوم جشن فروردینگان چیست؟

زرتشتیان سر مزار درگذشتگان خود (در تهران به قصر فیروزه، گورستان زرتشتیان) می‌روند و برای خشنودی روان‌ها عود و کندر آتش می‌زنند و گل و گیاه و میوه و شمع و لرک بر سر مزار می‌گذارند.

فروردینگان در بزرگداشت چه کسی برگزار می‌شود؟

این جشن در بزرگداشت فرورها برگزار می‌شود.